Vào tháng 3 năm nay, Google đã tiết lộ việc thay đổi quy trình phát triển Android, theo đó họ sẽ không còn thực hiện các cam kết mã theo thời gian thực lên các nhánh AOSP công khai. Sự thay đổi này hầu như không gây ra tác động đáng kể nào cho công chúng hay cộng đồng phát triển. Tuy nhiên, với bản phát hành Android 16 mới đây, Google đang thực hiện một thay đổi lớn hơn đối với AOSP, điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến việc phát triển các bản ROM tùy chỉnh (custom ROM) dành cho điện thoại Pixel.
Trong nhiều năm, Google đã sử dụng điện thoại Pixel của mình như các thiết bị tham chiếu cho quá trình phát triển AOSP (Android Open Source Project – Dự án Nguồn Mở Android). Là một phần của quy trình này, công ty cũng công bố các cây thiết bị (device trees) và binary trình điều khiển (driver binaries), đảm bảo rằng các nhà phát triển có thể biên dịch một bản dựng AOSP đầy đủ chức năng cho Pixel. Các nhà phát triển custom ROM cũng dựa vào chính các cây thiết bị và binary trình điều khiển này để đảm bảo các tính năng cốt lõi hoạt động đúng trên các bản ROM của họ.
Điều này sẽ không còn đúng trong tương lai. Dù Google đã công bố mã nguồn Android 16, họ sẽ không phát hành cây thiết bị và binary trình điều khiển cho các điện thoại Pixel tương thích nữa. Nhóm phát triển Graphene OS ban đầu tuyên bố rằng Google thực hiện thay đổi này vì họ có kế hoạch ngừng phát triển AOSP hoàn toàn. Tuy nhiên, Seang Chau, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Nền tảng Android, đã bác bỏ những tin đồn như vậy và cung cấp một bức tranh rõ ràng hơn. Ông khẳng định Google không loại bỏ AOSP, nhưng từ nay AOSP sẽ sử dụng một thiết bị tham chiếu “linh hoạt, có thể cấu hình và giá cả phải chăng – độc lập với bất kỳ phần cứng cụ thể nào, kể cả của Google”. Vì vậy, Google đang chuyển từ Pixel sang Cuttlefish – một thiết bị Android ảo – làm thiết bị tham chiếu AOSP. Vì là nền tảng ảo, nhà phát triển có thể chạy Cuttlefish từ xa hoặc cục bộ.
Phát triển Custom ROM cho điện thoại Pixel trở nên khó khăn hơn rất nhiều
Bước đi mới này của Google sẽ thay đổi vĩnh viễn cục diện phát triển custom ROM cho điện thoại Pixel. Không giống như các thiết bị Android khác, việc có sẵn cây thiết bị và binary giúp các nhà phát triển dễ dàng hơn trong việc xây dựng ROM cho thiết bị Pixel.
Điện thoại Pixel 9 Pro với giao diện cài đặt nhanh trên nền Android
Nếu không có chúng, họ sẽ phải đảo ngược kỹ thuật (reverse-engineer) các binary được biên dịch sẵn để tìm ra những thay đổi mà Google đã thực hiện – một quá trình đầy thử thách và tốn thời gian. Việc Google thiếu lịch sử cam kết mã nguồn kernel công khai càng làm tăng thêm sự phức tạp. Hãy coi những cây thiết bị và binary này tương tự như trình điều khiển (drivers) trên máy tính Windows – chúng đảm bảo hệ điều hành có thể giao tiếp đúng cách với phần cứng của thiết bị.
Những thay đổi mới nhất của Google đối với AOSP sẽ có tác động lớn nếu bạn đang chạy LineageOS hoặc một custom ROM khác trên Pixel của mình. Dù số lượng người dùng custom ROM đang giảm dần và không còn phổ biến như trước, đây vẫn là một trở ngại đáng kể cho các dự án custom ROM hàng đầu như LineageOS và GrapheneOS.
